Sąd Najwyższy wydał oświadczenie w sprawie możliwych uchybień wyborczych
Sąd Najwyższy poinformował o krokach, jakie mogą podjąć wyborcy w przypadku zauważenia błędów w liczeniu głosów lub sporządzaniu protokołów podczas ostatnich wyborów prezydenckich.
Rozpatrywanie protestów wyborczych
Sąd Najwyższy wskazał, że błędy w liczeniu głosów oraz nieścisłości w protokołach mogą stanowić podstawę do składania protestów wyborczych, pod warunkiem, że spełniają określone wymogi formalne.
„Składając protest wyborczy, należy przedstawić zarzuty zgodne z art. 82 § 1 Kodeksu wyborczego, uzasadnić je oraz dostarczyć dowody lub wskazać, gdzie ich szukać" – podkreślono w komunikacie.
- termin składania protestów mija 16 czerwca 2025 roku,
- decyzje w tej sprawie muszą zostać podjęte do 2 lipca 2025 roku,
- dotychczas zarejestrowano 61 protestów,
- część z nich odrzucono z powodu braków formalnych.
Oględziny kart wyborczych
Sąd Najwyższy może zlecić oględziny kart wyborczych w celu analizy zgłoszonych protestów, co w praktyce bywa formą ponownego liczenia głosów.
„Zwykle sądy rejonowe przeprowadzają oględziny na zlecenie Sądu Najwyższego i przekazują wyniki tych działań" – stwierdzono w oświadczeniu. Procedura ta umożliwia dokładną weryfikację zarzutów.
Rola Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych
Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, powołana w 2018 roku, odpowiada za badanie protestów wyborczych. Jej główne zadania obejmują:
- ocenę formalnej poprawności zgłoszeń,
- analizę, czy zgłoszone nieprawidłowości mogły wpłynąć na wynik wyborów,
- rozpoczęcie prac nad protestami 10 czerwca 2025 roku.
Działalność Izby wzbudza kontrowersje na arenie międzynarodowej. Trybunał Sprawiedliwości UE oraz Europejski Trybunał Praw Człowieka kwestionują jej niezależność, wskazując na sposób powoływania sędziów po reformie sądownictwa z 2017 roku. Mimo zarzutów, I Prezes SN Małgorzata Manowska broni kompetencji Izby.
Wyniki wyborów prezydenckich 2025
Państwowa Komisja Wyborcza ogłosiła wyniki wyborów 2 czerwca 2025 roku. Karol Nawrocki zdobył 50,89% głosów, pokonując Rafała Trzaskowskiego różnicą około 370 tysięcy głosów.
- ogłoszenie wyników zapoczątkowało 14-dniowy okres na składanie protestów,
- Sąd Najwyższy otrzymał 61 protestów dotyczących obu tur wyborów,
- część zgłoszeń odrzucono z powodu niespełnienia wymogów formalnych,
- protesty można składać wyłącznie w formie pisemnej,
- zgłoszenia elektroniczne nie są akceptowane.
Nieprawidłowości i ich wpływ
Najczęściej zgłaszane uchybienia dotyczyły:
- błędów w liczeniu głosów,
- nieścisłości w wypełnianiu protokołów,
- kilkunastu nieprawidłowości, z których większość działała na korzyść Karola Nawrockiego.
Sąd Najwyższy podkreśla, że nieprawidłowości mogą stanowić podstawę do składania protestów, pod warunkiem ich odpowiedniego udokumentowania. Rozpatrywane jest również, czy zgłoszone błędy mogły realnie wpłynąć na wynik wyborów.
Przy przewadze wynoszącej 370 tysięcy głosów pojedyncze uchybienia nie zmieniłyby ostatecznego rezultatu. Ostateczne rozstrzygnięcie dotyczące ważności wyborów, uwzględniające wszystkie protesty, ma zostać ogłoszone do 2 lipca 2025 roku.
